Bu araştırmada, büyükşehir yasası ile mahalle statüsüne geçen kırsal yerleşimlere odaklanarak bu yerleşimlerin özgün dokusunun “peyzaj kimliği” kavramı ile ele alınması ve kentleşmenin neden olduğu değişim-dönüşüm sürecinden yerleşimlerin özgün değerleri kaybetmeden etkilenmelerini sağlayacak bir peyzaj kimliği yönetişim modelinin önerilmesi hedeflenmektedir. Yönetişim konusu dünya ölçeğinde ve Türkiye’de akademik literatürde incelenen ve güncelliğini koruyan bir konudur. Ancak Türkiye’de yönetişim unsurlarının uygulamada empoze edecek mevzuat eksikliği araştırma projesi kapsamında üzerinde durulan önemli problem alanlarından birini oluşturmaktadır. Bir diğer önemli konu büyükşehir yasası ile mahalle statüsüne geçen kırsal karakterli yerleşimlere yönelik belediyelerin yetki alanının genişlemesi sonucunda daha önce hizmet götürmediği kırsal alandan sorumlu tutulmaları sonucunda belediyelerin bu alanlara yönelik geliştirdiği tavırdır. Bu kapsamda belediyelerin kentsel bir görgü içerisinde kırsal alana müdahale biçimleri sonucunda özgün kırsal dokular ve kırsal yaşam pratikleri değişmeye başlamakta ve kırsal alanlar doğaları ile uyuşmayan müdahalelere maruz kalmaktadır. Türkiye’de son 5 yıl içerisine yaşanan güncel gelişmeler kıra yönelik yeni bir yaklaşım ve düşünce sistemini gerekli kılmaktadır.

Bu noktada araştırma projesi kırsal alanlara yönelik geliştirilecek yaklaşımın “peyzaj kimliği” kavramı ile geliştirilmesi gerekliliği fikrinden hareketle peyzaj kimliğini kırsal alanların özgün yapılarını ortaya koyan bir analiz yöntemi ve düşünce sistemi olarak ele almaktadır. Bu kapsamda kimliğin somut ve soyut bileşenlerinin yanı sıra kırsal alanların hassas durumlarını da gözetecek biçimde yasal ve yönetsel boyutu da dahil eden bir sistematik üzerinden değerlendirmesini yapmayı hedeflemektedir. Araştırma kapsamında, Türkiye’deki büyükşehirler içerisinde metropoliten alanındaki tüm yerleşmeleri ve diğer şehirleri de etkisi altına alan İstanbul örneklem alanı olarak belirlenmiştir. İstanbul’un yüzölçümü olarak en büyük ilçesi niteliğindeki, kent içinde farklı özelliklerdeki yerleşmelerin bir arada bulunduğu, fiziksel olarak kent merkezinden ayrık yerleşmiş olan Çatalca ilçesine bağlı köylere odaklanılmaktadır. Kırsal yerleşimlerin özgün yapılarını peyzaj kimliği üzerinden sorgulayan bu araştırma, her bir yerleşimin ayırt edici niteliklerini tanımlayan bir peyzaj kimliğine sahip olduğunu vurgulanmakta ve peyzaj kimliğinin sadece coğrafi ve fiziksel özelliklerle değil, kırsal yaşam pratikleri, ekonomik, sosyal, kültürel yapı ile ilişkili bütüncül bir kavram olarak ele alınabileceği vurgulanmaktadır. Bu kapsamda her bir kırsal yerleşim içerisinde bulunduğu yerel koşullara adaptasyon biçimleri sonucu gelişen farklı peyzaj kimliklerine sahiptir. Peyzaj Kimliği, fiziksel ve toplumsal peyzaj kimlik özellikleri olarak iki temel kategoride incelenmektedir (Erdem Kaya vd, 2018). Bu araştırma projesi kapsamında söz konusu peyzaj kimlik parametrelerinin kırsal peyzajı etkileyen yasal ve yönetimsel yapı ile olan etkileşim ortaya konulması ve peyzaj kimliği temelli bütünleşik kırsal alan yönetişim modeli kavramsal çerçevenin ve peyzaj etki değerlendirme sisteminin geliştirilmesi hedeflenmektedir.